دورهمی شب یلدا که انار، هندوانه، آجیل و شیرینی نداشته باشد، یک پایش می لنگد و هر سرپرست خانواری تلاش می کند، با جورکردن برخی از این اقلام شب چله ای در حد بضاعت برای فرزندانش برپا کند. ما در این گزارش قیمت اقلام سبد یلدایی را با هم مرور می کنیم تا ارزش اقتصادی ترین و گران ترین سبد شب چله را بدست بیاوریم.
اولین قلم در سبد شب چله آجیل است. در حالی که یک کیلو اجیل را در سال ۹۶ با رقمی بین۳۴ تا ۵۵ هزار تومان می شد خرید و در سال ۹۷ با رقمی سه برابر آن هم نمی شد آن را تهیه کرد، یلدای امسال اما قیمت ها کاهش یافته و مردم هم دنبال تحریم آجیلی و راه اندازی کمپین نه به خرید نیستند، کم بضاعت ترها با کم کردن مغزها و افزودن بر اقلام ارزان تر مثل تخمه، قیمت آجیل را طوری تنظیم می کنند که اندازه جیبشان باشد، به هر حال می توان یک کیلوگرم آجیل شامل کمی پسته، بادام زمینی بیشتر، مغز بادام کمتر و مقدار زیادی تخمه ژاپنی و تخمه کدو به دلخواه مخلوط کرد و با رقمی بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان و حتی کمتر به خانه برد تا شادمانه یلدایی با طعم آجیل پابرجا بماند.
آجیل از عید تا یلدا
مروری بر قیمت اجیل در روزهای اخیر نسبت به عید نوروز نشان می دهد که قیمت پسته که ان روزها تا ۲۵۰ هزار تومان هم رسیده بود در حال حاضر بین ۱۱۵ تا ۱۵۰ هزار تومان متغیر است. قیمت بادام هندی شب یلدا هم نسبت یه عید نوروز کاهش حدود ۶۰ هزار تومانی داشته و این روزها با ۱۶۰ هزار تومان می‌توان یک کیلو بادام هندی خرید. بادام درختی شب یلدا تفاوتی با عید نوروز ندارد و تقریبا همان قیمت را در بازار دارد. مغز بادام خام ایرانی کیلویی ۱۷۰ هزار تومان است و انواع خارجی آن کیلویی ۱۴۰ هزار تومان فروخته می‌شود. بادام زمینی شب عید نوروز کیلویی ۶۰ هزار تومان قیمت داشت و امسال حدود ۲۰ هزار تومان ارزان شده و کیلویی ۴۳ هزار تومان است. مغز فندق نسبت به شب عید با نصف قیمت فروخته می‌شود. نوروز ۹۸ قیمت مغز فندق کیلویی ۲۰۰ هزار تومان بود و این روزها با قیمت ۱۰۰ هزار تومان برای شب یلدا فروخته می‌شود. فندق با پوست هم کیلویی حدود ۴۶ تا ۴۸ هزار تومان است. مغز گردو شب یلدا از نظر قیمت تفاوتی با نوروز ندارد. هر کیلوگرم مغز گردو این روزها حدود ۱۵۰ هزار تومان است. گردو با پوست هم حدود ۷۰ هزار تومان فروخته می‌شود،
تخمه آفتابگردان به عنوان مهم ترین و محبوب ترین آجیل شهروندان ایرانی کیلویی ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان است. تخمه آفتابگردان دورسفید خام و شور در بازار شب یلدا حدود ۲۸ هزار تومان قیمت دارد. تخمه سیاه شمشیری هم تقریبا همین قیمت است. البته تخمه آفتابگردان ریز برای آن‌هایی که دنبال کمترین هزینه هستند، ۲۱ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم فروخته می‌شود.
تخمه کدو در بازار شب یلدا حدود ۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود که نسبت به شب عید نوروز تقریبا ۱۵ هزار تومان ارزان شده است. تخمه جابونی یا همان ژاپنی هم کیلویی ۳۵ هزار تومان است که نسبت به عید نوروز تقریبا ۲۰ هزار تومان کاهش قیمت را تجربه کرده است. نخود و کشمش هم به عنوان آجیل‌های جدایی ناپذیر شب یلدا در بازار به صورت مخلوط حدود ۲۷ تا ۳۰ هزار تومان قیمت دارد، اما اگر بخواهید این دو خشکبار را جدا از هم بخرید، هر کیلو کشمش سبز ۳۲ هزار تومان قیمت دارد. نخودچی هم بین ۱۴ تا ۱۶ هزار تومان با این اوصاف کشمش نسبت به شب عید تقریبا نصف قیمت شده و نخود در حد پنج هزار تومان ارزان شده است.
قیمت میوه‌های یلدایی در بازار
رئیس اتحادیه میوه اصرار دارد که قیمت میوه نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد کاهش یافته است و افزایش جزئی قیمت ها در شب یلدا را نیز طبیعی قلمداد می کند.
وی قیمت انواع میوه را در حال حاضر در میدان مرکزی میوه و تره بار به شرح زیر اعلام می کند: هرکیلوگرم نارنگی انشو ۲۵۰۰ تا ۵ هزار تومان، نارنگی بذر ژاپنی ۳۵۰۰ تا ۶۵۰۰ تومان، نارنگی پچ بین ۳ تا ۵۵۰۰ تومان، پرتقال تامسون شمال ۲ تا ۳۵۰۰ تومان، پرتقال رسمی شمال ۲ تا ۴ هزارتومان، پرتقال رسمی جنوب ۴ تا ۶ هزارتومان، پرتقال ناول جنوب ۷ تا ۹ هزارتومان، موز ۱۰۵۰۰ تا ۱۲۵۰۰ تومان، سیب درختی قرمز ۳۵۰۰ تا ۷۵۰۰ تومان، سیب درختی زرد ۳۵۰۰ تا ۸ هزار تومان، انار باکیفیت دماوند ۷ تا ۱۱ هزار تومان و انار سایر ۵ تا ۹ هزار تومان، هندوانه انباری ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان و هندوانه نو ۲۵۰۰ تا ۴ هزار تومان است.
البته مشاهدات میدانی نشان می دهد که در مراکز خرده فروشی سطح شهر قیمت هرکیلوگرم سیب درختی حدود ۷ هزارتومان، پرتقال از ۵ تا ۷ هزارتومان، انار ۸ هزارتومان، موز ۱۰ هزارتومان، لیمو شیرین سایز متوسط حدود ۵ هزارتومان، لیمو شیرین باکیفیت ۸ هزارتومان، گلابی و انگور ۲۳ هزارتومان و هندوانه حدود ۳ تا ۶ هزارتومان است. همچنین اگر می‌خواهید برای شب یلدا لبو بپزید، قیمت هر کیلوگرم چقندر قرمز در بازار حدود چهار تا پنج هزار تومان است.
شیرین کامی شب چله
قیمت شیرینی هم بستگی به نوع آن دارد. شیرین‌کام شدن در شب یلدا بین ۲۱ هزار تومان تا ۳۵ هزار تومان هزینه دارد. بر اساس قیمت‌های اعلامی اتحادیه صنف قنادان، قیمت شیرینی یزدی کیلویی ۲۱هزار تومان است. شیرینی زبان، پاپیون و دانمارکی، ۲۸ هزار تومان و شیرینیِ تر هر کیلوگرم ۳۵ هزار تومان قیمت خورده است. خوب است بدانید که قیمت ها در عید نوروز برای هرکیلو شیرینی تر ۲۶ هزار تومان، دانمارکی ۲۱ هزار تومان، زبان ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان بوده است. یعنی قیمت هر کیلوگرم شیرینیِ تَر ۹ هزار تومان، شیرینی دانمارکی ۷ هزار تومان، زبان و پاپیون ۶۵۰۰ تومان و کیک یزدی حدود ۷ هزار تومان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
هزینه یلدای یک خانواده
حالا هزینه یک خانواده چهار نفری برای یک دقیقه بیشتر شب یلدای امسال چقدر می‌شود؟ دو کیلوگرم انار، یک هندوانه متوسط پنج کیلویی، یک کیلوگرم آجیل و یک کیلو شیرینی برای شب‌نشینی یک خانواده چهار یا پنج نفره کافی است. اگر بخواهیم اقتصادی عمل کنیم و سراغ ارزان‌ترین‌ها برویم، انار هر کیلوگرم ۵ هزار تومان، هندوانه هر کیلوگرم ۱۵۰۰ تومان، آجیل هر کیلوگرم ۷۰ هزار تومان و کیک یزدی هر کیلوگرم ۲۱ هزار تومان انتخاب‌های ما هستند. هزینه تهیه این سبد، ۱۱۳هزار می‌شود.
در سفره طبقه متوسط، میانگین قیمت‌ها را در نظر گرفتیم. انار هر کیلوگرم ۸ هزار تومان، هندوانه هر کیلوگرم ۳۲۰۰ تومان، یک کیلوگرم شیرینی دانمارکی، پاپیون و زبان که ۲۸ هزار تومان می‌شود و آجیل هر کیلوگرم ۸۵ هزار تومان، انتخاب این خانواده‌ها هستند که برای یک خانواده چهار یا پنج نفری، حدود ۱۸۷ هزار و ۵۰۰ تومان، تمام می‌شود.
سفره پرخرج‌های یلدا را گران‌ترین انارها، هندوانه‌ها، شیرینی‌ها و آجیلها تشکیل می‌دهند؛ یعنی انار هر کیلوگرم ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان، هندوانه هر کیلوگرم ۶۶۰۰ تومان، شیرینیِ تَر هر کیلوگرم ۳۵ هزار تومان و آجیل هر کیلوگرم ۱۰۰ هزار تومان. یلدای پرخرج‌ها حداقل حدود ۲۴۷ هزار تومان خرج بر می‌دارد.
