رونمایی از نسخه خطی روزنامه وقایع اتفاقیه در حرم رضوی

امروز دوازدهم آذرماه و سالروز انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه است به همین مناسبت در سه شنبه‌ فرهنگی این هفته موزه قرآن حرم مطهر رضوی، از نسخه خطی این روزنامه رونمایی شد.

ابراهیم حافظی در این مراسم که در موزه قرآن حرم مطهر رضوی برگزار شد، با بیان اینکه این نسخه شامل ۳۷ شماره از رونامه وقایع اتفاقیه است، اظهار کرد: این نسخه به طور کلی دست‌نویس و به خط «میرزا عبدالله خلج» نوشته شده است.

 رئیس اداره مطبوعات کتابخانه آستان قدس رضوی با اشاره به اینکه آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی از سال ۱۳۳۴ قمری وقف شده و ۳۳ هزار عنوان نشریه در این موزه نگهداری می‌شود، تاکید کرد: آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی یکی از جامع‌ترین و غنی‌ترین آرشیوهای مطبوعات کشور است، حتی آرشیو مطبوعات برخی از استان‌ها نیز در موزه وجود دارد که ممکن است خود نشریات آن‌ها، آن را نداشته باشند.

وی با بیان اینکه در این آرشیو ۱۰ میلیون صفحه از منابع و نشریات دیجیتال موجود است که محققین می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند، تاکید کرد: این نسخه تنها در آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی وجود دارد.

ایجاد بازار سیاه برای روزنامه!

کارشناس مسؤول تالار محققان مطبوعات کتابخانه آستان قدس رضوی، دیگر فردی بود که در ان مراسم به ایراد سخنانی پرداخت.

علی سلیمانی، به چاپ اولین روزنامه ایران که متعلق به میرازی شیرازی و به نام «کاغذ اخبار» بود اشاره کرد.

وی به یادآوری اینکه اولین شماره روزنامه وقایع اتفاقیه در سال ۱۲۶۷ انتشار یافته است،گفت: با روی کار آمدن امیرکبیر، وی قصد داشت با انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه اخبار حکومتی را به گوش مردم برساند.  

کارشناس مسؤول تالار محققان مطبوعات کتابخانه آستان قدس رضوی افزود: بعد از مدتی اقبال از این روزنامه به حدی بود که برای خرید آن، بازار سیاه ایجاد شده بود و حتی بالاتر از قیمت واقعی آن فروخته می‌شد و امیرکبیر تأکید داشت این روزنامه مردمی است و نباید تحت انحصار دولت و حکومت قرار بگیرد.

سلیمانی درخصوص ویزگی های این روزنامه اظهار کرد: این روزنامه اولین روزنامه مصور ایران است، همچنین در این روزنامه برای اولین بار آگهی به چاپ رسیده است و سعی شده تا از سبک خاصی در خوشنویسی که مورد توجه خوشنویسان است، استفاده شود.

وی در خصوص وقف این روزنامه متذکر شد: این روزنامه طبق وقف نامه «اشرف السلطنه» به موزه حرم مطهر رضوی اهدا شده است.

کارشناس مسؤول تالار محققان مطبوعات کتابخانه آستان قدس رضوی گفت: درون‌مایه روزنامه وقایع اتفاقیه شامل آب‌وهوا، ورزش، پزشکی و درج اخبار ولایت ایران است.

وی با بیان اینکه نام مشهد در روزنامه وقایع اتفاقیه ۲۲ بار تکرار شده و تعداد صفحات این روزنامه از چهار تا ۱۲ صفحه در نوسان بوده است، گفت: از شماره ۴۷۲، اعتماد السلطنه نام روزنامه را به روزنامه «دولت علیه ایران» تغییر داد.

سیاست؛ مهم‌ترین عامل در نشر روزنامه

عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش دیگر این مراسم پشت تریبون رفت و از لزوم معرفی موزه آستان قدس به دیگر کشورها سخن گفت.

فتاحی سیاست را از مهم‌ترین عوامل در نشر روزنامه‌ها برشمرد و افزود: نهضت‌های فرهنگی و اجتماعی نیز عامل مهمی در چاپ نشریات بوده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: روزنامه‌ها در گذشته به صورت هفتگی به چاپ می‌رسید و داشتن و خرید روزنامه نوعی فخرفروشی و تشخص برای فرد محسوب می‌شد.

عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، گفت: در گذشته معمولاً طبقه سرمایه‌دار و روشنفکر دست به چاپ روزنامه می‌زدند و اغلب دولت‌ها یا نهادهای اجتماعی ناشر روزنامه بوده‌اند.

فتاحی یکی از تلاش‌های روزنامه‌های ادواری را تاثیرگذاری بر اذهان عمومی دانست که قصد دارند حرف مردم را در نشریه بازتاب دهند و افزود: تأثیر مطبوعات و رسانه‌ها به گونه‌ای است که حتی می‌توانند بر سرنگونی نظام و یا دولت‌ها تأثیر داشته باشند.

وی تصریح کرد: هر رخداد مهمی که در جهان اتفاق می‌افتد رسانه‌ها و مطبوعات در آن نقش دارند. در حال حاضر شکل‌گیری هیأت تحریریه مطبوعات مردمی و دارای رشد بی‌نظیری است و طبق تحقیقاتی که در آمریکا انجام شده، ۶۴ درصد اخبار شبکه‌های اجتماعی ساختگی است.