هر ماه در خراسان رضوی ۴۰ تا ۵۰ نفر به «ام اس» مبتلا می‌شوند

محمدعلی نهایتی اظهار کرد: «ام‌اس» شایع‌ترین بیماری التهابی سیستم عصبی در افراد جوان است. این بیماری به دلیل ناشناخته‌ای ایجاد و باعث می‌شود سلول‌های ایمنی بدن علیه سلول‌های عصبی به صورت خاص، میلین، حمله‌ور شوند و آن‌ها را از بین ببرند.

وی افزود: معمولا ۷۵ تا ۸۵ درصد بیماری «ام اس» به صورت عودکننده و بهبودیابنده تشخیص داده می‌شود اما ممکن است در ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد به صورت پیش‌رونده اولیه باشد و از همان ابتدا، بیماری به صورت پیشرونده جلو می‌رود و بیمار را ناتوان می‌کند.

این متخصص مغز و اعصاب تصریح کرد: بیماری «ام‌اس» در عصر اخیر به دلیل ناشناخته و شاید ناشی از تغییر کیفیت زندگی، نداشتن تحرک، مصرف غذاهای فست‌فود و نیز استفاده بیش از حد سیگار به صورت فزاینده‌ای در حال افزایش است که به طور متوسط در ایران و خصوصاً تهران در حال شیوع است.

وی اضافه کرد: به طور متوسط هر ماه در خراسان رضوی نزدیک به ۳۵ مورد جدید وجود دارد که به خاطر روش آمارگیری، به نظر می‌رسد این آمار بیشتر از این‌ها باشد و حدود ۴۰ تا ۵۰ بیمار در ماه مبتلا به بیماری ام اس هستند. در حال حاضر برای بیماری ام اس توصیه می‌شود که در پنج سال اول بیماری که التهاب بیمار بیش از حد است با داروهایی که سیستم التهابی را مهار می‌کند، کنترل شود.

نهایتی خاطرنشان کرد: در حال حاضر با برگزاری کنگره‌های ام اس آخرین رویکردهای مربوط به داروهای ام اس، مانیتورینگ و تجویز دقیق آن‌ها و همچنین پیشرفت‌های جدیدی که در سال‌های اخیر در کنگره‌های بین المللی ام اس اتفاق افتاده را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

این متخصص مغز و اعصاب در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «چرا برای بیماری ام‌اس درمان قطعی وجود ندارد؟»، عنوان کرد: همان‌طور که مطرح کردم بیماری «ام‌اس» به دلیل ناشناخته‌ای ممکن است سلول‌های ایمنی فرد را علیه میلین حساس کند که ما علت آن را نمی‌دانیم؛ اگرچه نظریات و تئوری‌هایی از جمله ویروس‌ها و سلول‌های دیگر وجود دارد اما هنوز علت دقیق را نمی‌دانیم؛ در نتیجه داروی دقیقی هم برای بیماری تولید نشده است.

وی اضافه کرد: اما در عین حال داروهایی که در حال حاضر پیشرفته است و در کشورهای دیگر در حال ساخت است، بیشتر بر روی فاز التهابی و کاهش التهاب به صورت اختصاصی کار می‌کنند و چون هنوز علت دقیق بیماری مشخص نیست نمی‌توانیم دارویی برای درمان قطعی آن به بیمار تجویز کنیم.

نهایتی ادامه داد: همان‌طور که ما علت دقیق فشار خون و بیماری روماتیسم را نمی‌دانیم، درمان دقیق هم برای بیماران ام اس نداریم؛ به عنوان مثال بیماری دیابت با گذشت این همه سال، درمان دقیقی برای این بیماری شناخته نشده و تنها با داروی انسولین و قرص‌های خوراکی این بیماری کنترل شده است. بیماری ام اس هم از این قاعده مستثنی نیست؛ چراکه سرمنشأ اولیه این بیماری را نمی‌دانیم اما به هر حال دانشمندان در حال تحقیق هستند و به سرمنشأ این بیماری نزدیک می‌شوند.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی‌بر اینکه «با بعضی از درمان‌ها می‌توان جلوی پیشرفت و میزان عود و ناتوانی بیمار را کاهش داد، آیا با این روش بیماری به طور کامل درمان نمی‌شود؟»، اظهار کرد: ام اس بیماری است که برای ۸۰ درصد بیماران نوع عودکننده و بهبودیابنده تشخیص داده می‌شود و در دوره جدید با وجود داروهای امروزی ۵۰ درصد از بیماران ممکن است که به نوع پیشرونده ثانویه تبدیل شوند؛ داروهای ام‌اس سیر بیماری را اینگونه تغییر می‌دهند که تبدیل فرم عودکننده و بهبودیابنده را به فرم پیش‌رونده کاهش ‌دهند و در نتیجه جلوی پیشرفت بیماری را کُند می‌کنند.

نهایتی اضافه کرد: بنابراین هیچ دارویی وجود ندارد که این بیماری را متوقف کند، به همین دلیل اگر ما داروهای خوب را زودتر شروع کنیم این بیماری مسلماً بهتر کنترل می‌شود و اگر ناتوانی قرار باشد اتفاق بیفتد، در سنین پیری بیمار رخ می‌دهد اما اگر داروهای خوب را دیرتر شروع کنیم این بیماری ممکن است که در سنین میانسالی، مثلا در سن ۴۰ تا ۵۰ سالگی، بیمار را درگیر کند و در نتیجه با داروهای امروزی نمی‌توانیم جلوی ناتوانی را به صورت صددرصد بگیریم.  

این متخصص مغز و اعصاب در پاسخ به پرسشی مبنی‌بر اینکه «بیماری چند درصد افراد مبتلا به ام اس، پس از مراجعه به پزشک پیشرفته شده است؟» افزود: ما عدد دقیقی در این زمان نداریم اما نزدیک به ۱۷ تا ۱۸ درصد افراد مبتلا به ام اس در فاز پیشرونده تشخیص داده می‌شوند که ما آن‌ها را به صورت پیشرونده اولیه یا پیشرونده ثانویه می‌دانیم.

وی اضافه کرد: اگر بیماران مبتلا به ام اس درمان شوند این سیر پیشرونده درمان‌ها به ۱۲ تا ۱۳ درصد و در بعضی از مواقع تا ۱۷ درصد کاهش پیدا می‌کند اما اگر بیماران درمان‌ را استفاده نکنند، ممکن است ۵۰ تا ۶۰ درصد بیماران بعد از گذشت ۱۵ سال به سیر پیشرونده منتقل شوند.

نهایتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «بیماران مبتلا به ام اس باید چه نکاتی را رعایت کنند؟»، اظهار کرد: بیماران مبتلا به ام اس بهتر است از غذاهای کم‌نمک استفاده و سعی کنند از خوردن غذاهای فست‌فود اجتناب کنند. همچنین به بیماران توصیه می‌شود سطوح ویتامین D3 خود را در حد مناسبی قرار دهند. اینکه به اشتباه گفته می‌شود بیماران از غذاهایی با طبع سرد مانند شیر و لبنیات باید اجتناب کنند کاملا غلط است، آن‌ها باید یک زندگی سالم همراه با ورزش‌ را داشته باشند./ایسنا