یادداشت/ ملزومات فعالیت رسانهای اثربخش
به قلم محمدرضا جلوه؛ سرپرست روابط عمومی شورای شهر مشهد
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت در هشتم شهریور ماه، شامل نکات، توصیهها و تذکرات مخ تلفی میشد. یکی از دغدغههای ایشان به ضعفهای دولت در حوزه اطلاعرسانی و فعالیتهای رسانهای مربوط است. بخشهایی از بیانات ایشان را مرور کنیم: «ز بان دولت در بیان آن چه انجام گرفته ، متأس فانه زبان رسایی نیست؛ اتّفاقات خوبی که افتاده، به آن اندازهای که شایسته و حق ش است، در نظر مردم و ذهن مردم منعکس نشده … کار اطلاعرسانی در دولت متأس فانه ضعیف است؛ یعنی آن کار اساسی برای اط لاعرسانی نمی شود. این که یک نفر بیاید در تلویزیون حرف بزند و به مردم بگوید این کارها شده، این اطّلاعرسانی نیست؛ اط لاعرسانی یک هنر است، یک کار هنری باید انجام بگیرد تا این که درست اط لاعرسانی بشود … یک نکته دیگر و توصیه دیگر ، مسئله کارآمدسازی فعالی ت های رسانهای دولت است … به نظر من ، برای هر اقدامی یک پیوس ت تبلیغی لازم است؛ هر اقدام مهم ی که می خواهید انجام بدهید، یک پی وستِ تبلیغیِ روشن [داشته باشد] . »
تیرماه امسال نیز رهبر معظم انقلاب در دیداری که با رئیس و مسئولان دستگاه قضا داشتند، درخصوص فعالیتهای رسانهای این قوه فرمودند : « قوه قضا ئ یه، تصویر رسانهای خوبی ندارد. از رسانه و تبلیغات به درستی در این قوه و برای این قوه استفاده نمیشود .»
روشن است که ضعف در اطلاعرسانی و ناکارآمدی در فعالیتهای رسانهای اثربخش و هنرمندانه، در نهادها و دستگاههای مختلف کشور ما وجود دارد. از سوی دیگر، این واقعیت که یک جنگ رسانهای تمام عیار، علیه مردم ما در جریان است، قابل انکار و چشم پوشی نیست. در همین راستا، تذکرات رهبر انقلاب پیرامون ضرورت «جهاد تبیین»، در سالهای اخیر مکرر مطرح شده است . در چنین شرایطی، اوضاع اطلاعرسانی و وضعیت رسانههای کشور باید با حساسیت بیشتری بررسی و نقاط ضعف آنها شناسایی شوند . پیشنهادهای زیر میتواند راهگشا باشد :
۱. رسانه، محور مهم اطلاعرسانی، آگاهی بخشی و روشنگری در سطح جامعه است. از این رو، حفاظت از اعتبار آن اهمیت دارد. مراقب باشیم جایگاه رسانه ر ا به ابزار پروپاگاندا تقلیل ندهیم ! اگر از رسانه توقع داشته باشیم صرفاً گزارشهای کاری مسئولان را منعکس کند، به طور یک سویه فقط مشغول پوشش اخبار مدیران باشد، عیبها و نواقص موجود را نادیده بگیرد و تنها مدح و تمجید بگوید، چنین رسانهای اعتماد عمومی را جلب نخواهد کرد. هر چه قدر رسانه بتواند در چارچوبهای حرفهای، مطالبات و دغدغههای مردم را بهتر پوشش دهد، اعتماد مخا طب به آن بیشتر میشود و جایگاهش ارتقاء مییابد.
۲. چنان که رهبر انقلاب تأکید کردند « اط لاعرسانی یک هنر است » ؛ لذا فعالیتهای رسانهای باید هنرمندانه انجام شود. یکی از جنبههای هنرمندی در رسانه، این است که شرایط زمانه را درک کنیم و از تکنیکهای نوین، به روز و موردپسند مخاطب امروزی استفاده نماییم . اتکای صرف به شیوهها و قالبهای سنتی، دیگر جوابگو نیست. باید از فرصتها و مزایای شبکههای اجتماعی بهره ببریم. همچنین لازم است رسانهها، از حالت تک گویی خارج شوند و بسترهای تعامل با مخاطب و راهکارهایی برای انتشار محتواهای تولیدی آنها را پیش بینی کنند .
۳. در عصر ارتباطات، رسانههای مختلف در دسترس مخاطب هستند و مخاطب، برای کسب اطلاع از رویدادها معطل نمیماند؛ اما متأسفانه، بعضی اوقات، رسانههای ما رویدادها را به موقع، اطلاعرسانی نمیکنند. به عبارت دیگر، از روایت اول، عقب میمانند! در نتیجه، رسانههای دشمن یا تریبونهای بیهویت، روایت اول را دست میگیرند و آن گونه که میخواهند، ماجرا را روایت میکنند. برای رفع این نقیصه، لازم است سه اصل اساسی «صحت، سرعت و دقت» به عنوان شاخصهای مهم امر اطلاعرسانی، همیشه مدنظر باشند. مسئولین سطوح مختلف باید ضرورت این سه اصل را درک کنند و مبتنی بر این اصول، در انتشار اخبار، همکاری لازم را با اصحاب رسانه داشته باشند.
۴ . یکی از عوامل مهم و مؤثر در بهبود وضعیت اطلاعرسانی و کمک به بهتر شدن عملکرد رسانهها ، تقویت حوزه روابط عمومی در دستگاهها و سازمانهای مختلف است. روابط عمومی کارآمد و متخصص، میتواند پلی مستحکم میان نهاد مربوطه، رسانهها و مردم برقرار کند و اقدامات و خدمات انجام شده را به اطلاع شهروندان برساند. در این راستا، در روابط عمومی شورای اسلامی شهر مشهد ، تلاش میکنیم تعامل و همراهی صمیمانه و اثربخشی با خبرنگاران و اهالی رسانه داشته باشیم. محور اقدامات و فعالیتهای ما «گذر از روابط عمومی سنتی و سازماندهی روابط عمومی هوشمند» با « بهره گ ی ر ی از پلتفرمها ی نو ی ن » و «بر قراری ارتباط دوسویه میان شهروندان و اعضای شورای اسلامی شهر » است.